- Rozmiar tekstu
- Kontrast
Geologia
Na południe od rzeki Krzny, lewobrzeżnego dopływu Bugu, aż po Pojezierze Łęczyńsko - Włodawskie rozciąga się Polesie Lubelskie.
Kraina ta stanowi naturalne przedłużenie właściwego Polesia leżącego po prawej stronie Bugu.
Obszar Wisznic położony jest w peryferycznej, południowo-zachodniej części prekambryjskiej struktury tektonicznej, jaką jest platforma wschodnioeuropejska. Ta część platformy określana jest mianem struktury zrębowej podlasko-lubelskiej. Najbardziej podniesionym elementem tektonicznym tej struktury jest zrąb łukowski. W obrębie zrębu łukowskiego wyróżniono szereg mniejszych bloków, m.in. tzw. blok Wisznic na obszarze, którego położone są Wisznice.
Podłoże krystaliczne na tym obszarze znajduje się stosunkowo płytko, na głębokości około 485 m (1). Najstarszymi skałami są utwory grupy sławatyckiej (wend dolny), na którą składają się liczne lawy bazaltowe, tufy, tufity, konglomeraty i brekcje wulkaniczne (2). Miąższość kompleksu skał wulkanogenicznych i wulkanogeniczno - osadowych wynosi 58 m (3).
Na zrębie łukowskim grupa sławatycka spoczywa wprost na podłożu krystalicznym.
Powyżej grupy sławatyckiej występują bezpośrednio skały jurajskie, co wskazuje na znaczne braki w profilu stratygraficznym. Na obszarze Wisznic występują jedynie osady jury środkowej (baton, kelowej) oraz jury górnej (oksford). Sedymentacje osadów jury środkowej rozpoczynają piaskowce drobnoziarniste oraz skały ilaste, plastyczne, z licznymi konkrecjami pirytu. Wyżej leżące osady reprezentowane są przez organodetrytyczne wapienie krynoidowe z przewarstwieniami piaskowców drobnoziarnistych. Utwory jury górnej (oksford) to: wapienie organodetrytyczne, z fragmentami małż, ślimaków, korali i głowonogów, a także wapienie detrytyczne, z licznymi konkrecjami i wkładkami krzemieni (1).
Andrzej Skrzymowski
Literatura:
(1) – Dolecki, L., Gardziel, Z., Nowak, J. 1995. Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej
Polski, skala 1:50 000, arkusz Wisznice. 1-80, Państwowy Instytut Geologiczny,
Warszawa.
(2) – http://slp.pgi.gov.pl/
(3) – Areń, B., Lendzion, K. 1978. Charakterystyka stratygraficzno-litologiczna wendu i kambru
dolnego. W: B. Areń (Red.), Wybrane problemy stratygrafii i litologii wendu oraz
dolnego kambru na platformie prekambryjskiej w Polsce. Prace Instytutu
Geologicznego. 90, 7-43, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.