Atrakcje turystyczne

Gmina Wisznice leży w południowej części powiatu bialskiego zajmując powierzchnię 17 300 ha. Wisznice są gminą o charakterze głównej mierze rolniczym, która posiada potencjał turystyczny, głównie agroturystyczny. Piękne walory krajobrazowe, obecność rzeki Zielawa, zalewu w Horodyszczu, licznych zbiorowisk leśnych tworzą bogactwo nieskażonej zanieczyszczeniami cywilizacyjnymi flory i fauny. Badania i obserwacje wskazują również, że na terenie gminy Wisznice mamy do czynienia z obecnością wielu ciekawych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Dodatkowymi atrakcjami sprzyjającymi wypoczynkowi na terenie gminy są liczne zabytki historyczne ściśle powiązane z przeszłością tych terenów.

Zalew w Horodyszczu

Doskonałe miejsce dla wędkarzy i sympatyków wypoczynku nad wodą. Latem jest to najczęściej odwiedzane miejsce rekreacji, zarówno przez mieszkańców Horodyszcza jak i okolicznych miejscowości. Głębokość Zalewu waha się w granicach 2 m. Udany wypoczynek zapewnia szeroki pas piaszczystej plaży oraz możliwość wypożyczenia sprzętu wodnego. Zalew w Horodyszczu jest również niezwykle popularny wśród fanów wędkowania. Dojechać nad zalew można zarówno rowerem jak i samochodem, zaś miłośnicy długich spacerów będą mieli możliwość podziwiania bogato występujących na tym obszarze gatunków rzadkich roślin i zwierząt.

Dawna cerkiew greko-katolicka w Wisznicach

Obecnie jest to Kościół filialny pw. Św. Jerzego i Wniebowzięcia NMP w Wisznicach. Świątynia ta kilkakrotnie niszczona i odbudowywana stała się niemym świadkiem dziejów historii Podlasia. Cerkiew wybudowana  została w latach 1870-1872. Wyremontowana zaś w 1906 roku. Od 1875 roku w związku z likwidacją Kościoła greckokatolickiego w Królestwie Polskim, świątynia spełniała rolę prawosławnej cerkwi parafialnej. W 1920 roku, świątynia została przekształcona na kościół rzymskokatolicki, chwilę później, bowiem w 1921 roku cerkiew wyremontowano. Zostały wtedy wprawione nowe szyby w oknach, naprawione podłogi i ściany, zlikwidowany ikonostas, a na jego miejsce wstawiono ołtarz św. Antoniego. Od 1922 roku w odprawiano tam nabożeństwa rzymskokatolickie. Od 1955 roku, kiedy to został konsekrowany nowy kościół parafialny cerkiew stała pusta i nie użytkowana. W 1978 roku wnętrze dawnej cerkwi strawił pożar. Istotną informacją jest, iż w 2009 roku wewnątrz cerkwi prowadzono prace wykopaliskowe. W latach 2009-2010 cerkiew została wyremontowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013 – Priorytet 7.1 Infrastruktura kultury i turystyki – Ochrona dziedzictwa kulturowego i przybrała formę Centrum Kultury Chrześcijańskiej.

Zespół kościoła parafialnego pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego w Wiszniach

Rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP w Wisznicach, konstrukcji drewnianej, erygowano w 1606r. Nie wiadomo kto był fundatorem. Parafię włączono w obręb dekanatu janowskiego diecezji łuckiej. Drugi kościół z kryptami kolatorskimi, ufundował w 1630 r. Krzysztof Sapieha, stolnik litewski. Opłacił również budowę domu prepozyta, wikarego, mansjonarii, szpitala dla ubogich i szkoły. Budynki zostały spalone około 1660r. przez Węgrów i Kozaków. W miejscu zniszczonego kościoła wzniesiono kaplicę drewnianą, krytą gontem, z wieżą i dwoma dzwonami. Kolejny kościół powstał w 1751r. z fundacji księżny Krystyny z Sanguszków Sapieżyny, wojewodziny brzeskiej. Zachował się inwentarz z 1758r., który dokładnie opisywał wygląd kościoła. Założony na rzucie prostokąta, trójnawowy, z węższym prezbiterium i dwuwieżową fasadą. Fasadę poprzedzał ganek z dwoma parami kolumn. Wnętrze oświetlało pięćdziesiąt okien. Pod kościołem umieszczono kryptę. W 1796r. dokonano przebudowy kościoła. Obok wybudowano drewnianą dzwonnicę oraz szpital dla ubogich. Kościół ten spłonął w 1908 r. W 1873r. zbudowano nowa plebanię późno klasycystyczną. Plebania była budowlą parterową z drewnianym poddaszem i podpiwniczeniem, która przetrwała do dziś, do 2003 r. mieściło się tam Zgromadzenie Sióstr Albertynek. W  1909r. podpisano umowę na opracowanie projektu nowego kościoła z inż. arch. Janem Olearskim (Olejarskim). Prace trwały do I wojny światowej, zebrane fundusze zaginęły. Po I wojnie światowej do potrzeb liturgii kościoła rzymskokatolickiego przystosowano kościół unicki. Dopiero w 1937r. arch. Bohdan Pniewski i inż. arch. Jan Cynulski na dawnych fundamentach opracowali kolejny projekt pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego i św. Antoniego Padewskiego. Realizowano go w latach 1937-1955. Budowę ukończono dopiero w 1955 r. staraniem ks. Bronisława Turskiego. Do dzisiaj możemy podziwiać kościół murowany z cegły i kamienia, założony na planie krzyża łacińskiego z dwuwieżową fasadą. Przy prezbiterium znajduje się zakrystia i kaplica. Dach pokryto blachą (dzisiaj miedzią), zwieńczono wieżyczką z krzyżem. Świątynia została konsekrowana 12 czerwca 1955r. przez biskupa Mariana Jankowskiego - sufragana podlaskiego.

Zabytkowy zamknięty cmentarz w Wiszniach

Cmentarz założony został około 1800 roku, jako cmentarz dla parafii unickiej i katolickiej w odległości około 200 m. od kościoła rzymskokatolickiego. Aktualnie jest unikatowym obiektem sakralnym o wysokich walorach artystycznych. Na środku cmentarza została wystawiona drewniana kaplica, którą w połowie XIX wieku postanowiono zastąpić murowaną. Jej budowa jednak nie została nigdy ukończona. W 1875 r. decyzją cara parafia unicka została zlikwidowana i cmentarz został podzielony na dwie części: południową prawosławną i północną katolicką. W części prawosławnej zmarli byli chowani głównie w grobach ziemnych, stąd nie zachował się żaden nagrobek. Natomiast w części katolickiej stawiano nagrobki i grobowce lub kładziono płyty, które reprezentują indywidualną wartość artystyczną. Na cmentarzu pochowana jest rodzina Józefa Ignacego Kraszewskiego: Anna z Nowomiejskich i Błażej Malscy - dziadkowie, Konstancja z Morochowskich Nowomiejska, matka Anny czyli prababka pisarza, a także matka J. I. Kraszewskiego Zofia z Malskich Kraszewska, chorążyna Pużańska oraz bracia pisarza Lucjan i Kajetan Kraszewscy i ostatni prawnuk Kajetana - Janusz Kraszewski, który zmarł w latach 60-tych XX w. Spoczywa tu także rodzina Sosnkowskich, w tym Ignacy Sosnkowski, który był pułkownikiem Wojska Polskiego, przodek gen. Kazimierza Sosnkowskiego - Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w czasie II Wojny Światowej. Na cmentarzu znajdują się żołnierskie groby powstańców styczniowych.

Zespół kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty w Polubiczach

We wsi znajdowała się kaplica unicka na cmentarzu grzebalnym. Od 1810 r. stanowiła ona filię parafii unickiej w Horodyszczu. W 1874 r. kaplicę odebrano unitom i zamieniono na cerkiew prawosławną.
Pierwsza wojna światowa w 1914 r. spowodowała opuszczenie Polubicz przez Rosjan, którzy wcześniej wioskę spalili, a następnie zajęcie miejscowości przez Niemców. Na początku 1918 r. w cerkwi zaczęto odprawiać nabożeństwa. Rzymskokatolicką parafię w Polubiczach p.w. Św. Jana Ewangelisty erygowano w 1919 r., niestety budynek był w bardzo złym stanie technicznym. Ze względu na brak fundatorów, zdecydowano zakupić nieużywaną drewnianą cerkiew pounicką z miejscowości Opole (Podedwórze) i przenieść ją do Polubicz. Opolska stara cerkiew unicka, nieczynna od kilkudziesięciu lat została zbudowana w 1643 r. z fundacji Ludwika Kopcia. Świątynia wraz z częściowym wyposażeniem została przywieziona do Polubicz. Tu rozebrano starą cerkiew i na jej miejscu zaczęto budować nową. Budowa kościoła trwała do grudnia 1924 r. Z dawnej świątyni unickiej ocalały kielichy i monstrancja, stary krzyż z pasją z XVII w. Z sąsiedniej parafii przywieziono ambonę i wykonano stylową chrzcielnicę oraz zakupiono świeczniki. Na szczególną uwagę zasługuje wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem – unicki, odnowiony i umieszczony w ołtarzu głównym w 1964 r., pochodzi z przełomu XVI/XVII wieku. W kościele znajdują się także XVII – wieczne rzeźby, barokowe krucyfiksy i kielich oraz brązowy medal „Braciom Rusinom…” wybity w 1874 r. w Paryżu przez Koło Emigracji Polskiej według projektu C.K. Norwida. To pamiątka prześladowań unitów – na rewersie widnieje inskrypcja „Województwo podlaskie i lubelskie”. 

Zespół dworsko-folwarczny w Polubiczach Dworskich

Zabytkowy zespół dworski i folwarczny, z drugiej połowy XIX wieku. W skład zespołu wchodzi dwór, budynek gospodarczy, komin d. gorzelni, park,  stajnia i stróżówka. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych.

Legenda głosi, że przed laty w tym miejscu stała kuźnia, w której wydążyło się nieszczęście. Po tragicznej śmierci kowala w budynku kuźni zaczęło straszyć. Kolejny właściciel dworu, generał Dmochowski, aby temu zaradzić postawił kapliczkę z figurą Matki Boskiej. Podczas II wojny światowej rosyjski żołnierz odstrzelił figurce rękę. Najstarsi mieszkańcy powiadają, że tuż po tym zginął.

Sanktuarium Maryjne w Horodyszczu

Pierwotny kościół drewniany, wybudowany w 1760 r. przez Jana Frankowskiego, zamieniony został w 1875 r. na cerkiew. Po wyjściu Rosjan z Polski rekoncyliowany w 1917 r. Parafia wznowiona w 1919 r. Obecny kościół parafialny murowany, wybudowany w latach 1986-1990, staraniem ks. Piotra Zabielskiego. W kościele znajduje się replika otoczonej kultem ikony Matki Boskiej Horodyskiej. Na placu przy kościele rośnie lipa, na której według podań w 1550 r. objawiła się Matka Boska.

Zespół pałacowo – parkowy w Horodyszczu

Klasycystyczny piętrowy pałac na planie prostokąta wybudowany w latach 1818 - 1828, według projektu Antonio Corazzi dla Juliana Frankowskiego. Od frontu ma reprezentacyjne wejście w postaci wysokiego kolumnowego portyku. Wnętrze nieznacznie przekształcono w latach okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej. Po 1945 r. pałac początkowo adoptowano na szkołę rolniczą, a następnie używany jako mieszkania prywatne. W tym czasie pomieszczenia gospodarcze zostały mocno zniszczone. Przy pałacu podziwiać można pozostałości parku z XVIII wieku z częściowo zachowanym starodrzewem. Park ograniczony jest kanałem wodnym, niegdyś nawodnionym wodą ze stawów, obecnie jednak osuszonym. Obecnie jest to własność prywatna.

Regionalne Centrum Kultury Ludowej w Rowinach

Na terenie Centrum Kultury Ludowej zobaczyć można budynek szkoły, który wzniesiony został jeszcze za czasów rosyjskich, w II połowie XIX wieku (1878) przez władze carskie, zabytkowy wiatrak, replikę piramidki zbudowanej przez Tadeusza Kościuszkę w Dołholisce, Izbę Etnograficzną w budynku dawnej szkoły, w izbie mieszczą się sale tematyczne: Sala „Izba”, Sala „Rolnictwo”, Sala „Rzemiosło” oraz Sala „Komora”.

Szlaki rowerowe:

  1. Trasa Zielona
    Długość trasy: 18,2 km
    Wisznice – Curyn – Rowiny – Curyn – Zacisze – Wisznice Kolonia
  2. Trasa Czerwona
    Długość trasy: 24,9 km
    Wisznice – Dubica – Polubicze – Dubica – Wisznice
  3. Trasa Niebieska
    Długość trasy: 24,9 km
    Wisznice – Wygoda – Horodyszcze – Łyniew – Dołholiska – Wisznice
  4. Szlak rowerowy „Śladami Józefa Ignacego Kraszewskiego”
    Wisznice – Rozwadówka – Motwica – Czeputka – Romanów – Sosnówka – Sapiehów – Żeszczynka – Wisznice