- Rozmiar tekstu
- Kontrast
Polski Związek Emerytów Renistów i Inwalidów
Związek powstał 1 kwietnia 1971 r. 12 osobowa grupa seniorów założyła „Zjednoczony Związek Emerytów Rencistów i Inwalidów Oddział Powiatowy we Włodawie Koło Terenowe w Wisznicach". Jego przewodniczącym został Stanisław Dragan.
Przez 37 lat (1971-2007 ) funkcję
przewodniczącego sprawowało wiele osób. Nazwa Związku i jego stopień
organizacyjny oraz podporządkowanie strukturalne ulegało kilku zmianom.
We wspomnianej cezurze czasowej formy pracy Związku były różne.
Wyznaczały je takie czynniki jak:
- potencjał i zainteresowanie członków,
- baza do organizacji życia towarzyskiego,
- wzajemne współdziałanie z instytucjami i władzami środowiska.
W dniu 24.11.2007 r. na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym został wyłoniony nowy Zarząd, który ostatecznie ukonstytuował się w połowie grudnia.
Skład Zarządu:
- przewodniczący - Aleksander Szołucha
- wiceprzewodnicząca - Krystyna Suwała
- wiceprzewodniczący - Zbigniew Górski
- skarbnik - Genowefa Zarzeczna
- sekretarz - Irena Klimkowicz
- członek zarządu - Irena Olszewska
- członek zarządu - Mirosława Głuszczyk
Zarząd powołał Bogusława Suwałę na koordynatora organizacji Regionalnego Centrum Kultury w Rowinach.
Formy pracy Zarządu, są kontynuacją dotychczasowych, mają charakter wielopłaszczyznowy.
Do wiodących zaliczam takie zadania jak:
- Organizacja imprez kulturalno-oświatowych dla członków i społeczności.
- Organizacja turystyki.
- Organizacja turnusów rehabilitacyjnych.
- Pomoc materialna (zapomogi i dystrybucja darów).
- Współdziałanie z władzami administracyjnymi i samorządowymi gminy.
- Współpraca z instytucjami.
- Organizacja Regionalnego Centrum Kultury (Muzeum i Skansen) w Rowinach .
Realizację wymienionej tematyki w obu ostatnich kadencjach można zaprezentować następująco:
Ad. 1 Do tradycji Związku weszły takie uroczystości i spotkania jak:
- Dzień Seniora,
- Dzień Inwalidy,
- Dzień Kobiet,
- Spotkania opłatkowe,
- Zabawy taneczne (np. karnawałowa czy andrzejkowa).
Ad. 2 Organizacja turystyki:
- Rajdy rowerowe -to kilkugodzinne rekreacyjno-poznawcze przejażdzki do Romanowa, Polubicz, Rowin czy Curyna.
- Wycieczki jednodniowe cieszyły się popularnością nawet wśród osób o ograniczonym stopniu samodzielności.
- Organizowano je do: Lublina, Warszawy, Białowieży-Hajnówki-Grabarki, oraz na tzw. „Szlak Unitów Nadbużańskich".
W 23 wycieczkach uczestniczyło ponad 700 osób .
- Pielgrzymki (dwudniowe) do Niepokalanowa i Lichenia zorganizowano czterokrotnie dla ponad 200 osób. Największa z nich w 2004 r. liczyła 102 osoby (dwa autokary).
- Wycieczki kilkudniowe (3 lub 4 dniowe) odbywały się na różne trasy np.:
- Ze szlaku wielkopolskiego trasa: Licheń-Gniezno-Biskupin-Strzelno-Inowrocław-Kruszwica-Jezioro Gopło.
- Ze szlaku południowego trasa: Leżajsk-Łańcut-Bóbrka-Dukla-Komańcza-Krosno-Wadowice-Kalwaria Zebrzydowska-Oświęcim-Częstochowa, lub: Kraków-Wieliczka–Zakopane-Ojców-Pieskowa Skała-Jędrzejów.
Łącznie w 7 wycieczkach uczestniczyło 315 osób.
- Obok wycieczek krajowych ,zorganizowano 2 zagraniczne na trasy: Wilno-Kowno- Troki i Lwów-Żółkiew-Poczajew .
Ad. 3 Organizację wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne przewodniczący Zarządu zainicjował w 2004 r. wyjazdem 7 osób do Kołobrzegu. W 2005 r. nawiązał współpracę z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Białej Podlaskiej.
Efekty współpracy dla osób posiadających orzeczenie o niepełnosprawności są następujące:
- Rok 2005 - 17 osób otrzymało dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego w Kołobrzegu.
- Rok 2006 - dofinansowano 2 turnusy rehabilitacyjne w Łomży dla 42 osób.
- Rok 2007 - dofinansowano 2 turnusy rehabilitacyjne dla 52 osób.
- Ogółem z turnusów rehabilitacyjnych skorzystało 111 osób.
Problemy osób niepełnosprawnych i konieczność ich rozwiązywania stały się bodźcem do powołania w 2005 r. Krystyny Suwała na pełnomocnika d/s osób niepełnosprawnych.
Ad. 4 Pomocy materialnej udzielano osobom szczególnie potrzebującym.
Praktycznie co roku skromną zapomogę z funduszy związkowych w kwocie 100 zł. otrzymywała jedna osoba, w sytuacjach szczególnych dwie.
Swoiste miejsce zajmuje dystrybucja darów. Do grudnia 2007 r. prowadziła ją komisja w składzie:
- Helena Petruczynik-Kochan,
- Marian Nuszczyk,
- Zbigniew Górski.
Obecnie w sklad komisji wchodzą:
- Irena Klimkowicz,
- Krystyna Suwała,
- Zbigniew Górski.
Za pośrednictwem Zarządu Okręgowego PZERiI w Lublinie otrzymaliśmy następujące ilości produktów żywnościowych (mleko,mąka,makaron,cukier ryż,ser)
- w roku 2004 - 330 kg.
- w roku 2005 - 876 kg.
- w roku 2006 - 2328 kg.
- w roku 2007 - 640 kg.
Transport produktów realizował nieodpłatnie UG Wisznice.
Inna akcja pilotowana przez Mariana Nuszczyka i Annę Lesiuk to „Oszczędny Ogrodnik”. Efektem jej było nieodpłatne rozdanie ponad 700 drzewek starych polskich odmian ,odpornych na choroby i mrozy. Po kilkanaście sztuk sadzonek otrzymali emeryci i część osoby spoza Związku .
Ad.5 Współpraca Związku z administracją była dobra, opierała się na życzliwości, zrozumieniu i pomocy, o czym świadczą przykładowe fakty.
W 2001 r. Wójt Tadeusz Semeniuk przydzielił pomieszczenie na biuro Związku w budynku tzw. „starej Gminy”, a następnie w GOK pomieszczenie pod sceną, na organizację Izby Etnograficzno-Historycznej. Próby pozyskania placu przy GOK na organizację Skansenu nie zostały uwieńczone powodzeniem.
W początku 2007 r. na jedną z pierwszych sesji Rady Gminy władze nasze zaprosiły Prezydium Zarządu Rejonowego Związku z propozycją zaprezentowania pracy.
Przewodniczący Zarządu Rejonowego Aleksander Szołucha przedstawił konkretny wielopłaszczyznowy charakter pracy Związku na rzecz:
- szkół,
- seniorów,
- środowiska
- popularyzacji regionu dla turystów.
Uwypuklił bogate zasoby IEH i możliwości ich dalszego zwiększania .Stwierdził że” Izba” przestała spełniać rolę sali wystawowej. Stała się magazynem. Ilość zgromadzonych w niej eksponatów pozwala tematycznie zagospodarować kilka sal, a zadeklarowanym do przekazania ciężkim sprzętem rolniczym, można zastawić znaczną część placu.
Po wysłuchaniu informacji zostały podjęte decyzje:
- w maju 2007 r. Wójt Gminy Piotr Dragan przydzielił na biuro dla Zarządu Rejonowego lokal w budynku GOK,
- w czerwcu 2007 r. przekazał w użytkowanie budynek po zlikwidowanej (przed 6 laty) Szkole Podstawowej w Rowinach ,łącznie z placem o powierzchni 0.90 ha dla Zarządu Rejonowego na organizację Regionalnego Centrum Kultury Ludowej (Muzeum i Skansenu).
To nie tylko uczestnictwo w imprezach o charakterze religijnym np.” Spotkanie Opłatkowe”, ale także w obchodach „Dnia Inwalidy” czy „Wieczorze Regionalnym”, to informowanie w ogłoszeniach parafialnych o zmianie terminu ważnej imprezy związkowej.
Ad. 6 Współpraca z instytucjami. Na terenie gminy Zarząd Rejonowy współdziała z następującymi instytucjami :
- GOKiO - nieodpłatnie udostępnia salę widowiskową na wszystkie imprezy związkowe.
- Od kilku lat imprezy seniorów urozmaicają występy „zespołów które funkcjonowały w GOKiO.
- W maju 2007 r. dyr Barbara Klimkowicz zaoferowała instruktora do prowadzenia chóru emerytów. Występ seniorek odbył się z okazji Dni Wisznic ,oraz z okazji obchodów święta 11 Listopada.
Ze szkół wisznickich pierwszy współpracę z emerytami nawiązał dyr Gimnazjum Bogusław Szczęśniak.
- Uczniowie pod nadzorem dyrektora wykonali do IEH makietę miasta Wisznice wg.planu z 1839 r.
- Dyrekcja zorganizowała przy herbatce 2 seanse filmu „Polak który został papieżem” (wyłącznie emerytom).
- Udział młodzieży we wspólnym spektaklu pt „Zwyczaje i obyczaje”.
- Występy zespołu tanecznego na imprezach seniorów (np. Dzień Inwalidy).
Seniorzy prowadzili:
- Pogadanki z dziedziny historii regionu, na bazie których powstała wymieniona makieta.
- W dniach kultury katolickiej organizowanych przez Gimnazjum sekretarz naszego Związku Helena Petruczynik-Kochan prowadziła z młodzieżą warsztaty na temat „Zwyczaje i obyczaje w okolicach Wisznic związane ze Świętami Wielkanocnymi".
Współdziałanie Liceum z Seniorami zapoczątkował w lutym 2007 r. dyr Krzysztof Wroński przekazując 168 eksponatów po zlikwidowanej w latach 80-tych tzw. Izbie Pamięci Narodowej do Izby Etnograficzno-Historycznej PZERiI.
Seniorzy zaprezentowali młodzieży licealnej wybrane scenki z programu „Zwyczaje i obyczaje ludowe z I połowy XX wieku”.
Ze Szkoły Podstawowej szczególne zainteresowanie współdziałaniem z seniorami wykazuje nauczycielka języka polskiego Barbara Głowacka. Wychowankowie jej czynnie włączyli się do czyszczenia eksponatów przygotowywanych do ekspozycji w Muzeum Regionalnym .
Seniorzy w Szkole Podstawowej im. J. I. Kraszewskiego prowadzili :
- z okazji obchodów dnia Patrona – warsztaty z rzemiosła,
- na spotkaniu z delegacją młodzieży z Francji i Austrii – warsztaty związane z tkactwem.
Współpracę z Gminną Biblioteką kierowaną przez Alinę Maniowiec zapoczątkowano w 2006 r.
- Seniorzy regionaliści kilkakrotnie prezentowali zbiory IEH bibliotekarzom z woj. lubelskiego.
- Seniorki przygotowywały potrawy regionalne na imprezy miejscowe.
- Seniorki (5 osób)reprezentowały Gminę na eliminacjach w Lublinie, gdzie zajęły IV miejsce.
Organizowane imprezy kulturalne dla członków Związku i społeczeństwa mają różnorodny charakter. Na szczególną uwagę zasługują folklorystyczne.
Podstawowym założeniem każdej imprezy jest:
- likwidacja ewentualnej „pustki” w życiu seniora,
- ukazywanie przydatności społecznej ludzi starszych,
- kształtowanie zżytych zespołów do realizacji określonych zadań dotyczących folkloru.
Inny charakter miały warsztaty „Robimy palmy, pisanki ,stroiki". Celem tego typu zajęć było:
- wyzwalanie inwencji twórczych,
- kształcenie poczucia piękna tworzywa naturalnego przy wykonywaniu palm i małych palemek.
Dwukrotnie kilka palm wysokości ok. 3 m. wykonano zespołowo i zaprezentowano je na procesji w Niedzielę Palmową. Była to próba zademonstrowania szerokiej społeczności inwencji twórczej i współdziałania naszych pań.
Imprezą w plenerze z 2002 r. były „Żniwa” .To udana próba odtworzenia nie tylko dawnego sposobu zbioru i składowania zboża, ale także obrzędowości towarzyszącej tym pracom.
O imprezie tej redaktor Radia Lublin Magdalena Lipiec napisała: „Ogromnie dziękuję za żniwa, za wzruszenia i za to, że mogłam zrozumieć ile pracy i wysiłku kosztuje chleb”.
Wieczór regionalny pt. „Zwyczaje obyczaje i obrzędy towarzyszące w pracach polowych i przy obchodach niektórych świąt”.
W imprezie wystąpiło na scenie ponad 30 osób (w tym 10 z Gimnazjum). Zaprezentowano 19 scenek zapomnianych obrzędów.
Praca Związku znalazła odbicie w mediach (Radio Lublin, TVP Lublin, Telewizja Puls, Słowo Podlasia). Chętnych odsyłam do 2 tomów naszej bogatej kroniki obejmującej lata 1998-2007 prowadzonej przez Helenę Petruczynik-Kochan.
Wycinek życia w naszym Związku zaprezentowała pani Aleksandra Tarasiuk w pracy licencjackiej pt „Aktywizacja ludzi starszych na podstawie PZERiI w Wisznicach”.
Praca została napisana i obroniona w 2007 r. na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS.
[30.01.2008 r.]